Γράφει ο Στάθης Δημ. Σταματελόπουλος, Νομικός Συνεργάτης Ε.Ε.Α.
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Α 14/30-1-2018) ο Ν.4514/2018 με τίτλο ¨Αγορές Χρηματοπιστωτικών Μέσων και άλλες διατάξεις¨, με το πρώτο μέρος του οποίου ενσωματώνεται στην Ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2014/65/ΕΕ, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων. Σκοπός της σχετικής Οδηγίας είναι η εναρμόνιση των όρων για την χορήγηση της άδειας λειτουργίας στις επιχειρήσεις επενδύσεων και των κανόνων της λειτουργίας τους, καθώς και την άσκηση των δραστηριοτήτων τους, με σκοπό αφενός μεν, την διασφάλιση των συμφερόντων και την ασφάλεια των επενδυτών, αφετέρου δε, την διευκόλυνση της παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και δραστηριοτήτων, κατά τρόπο ενιαίο, στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση την ασκούμενη εποπτεία του κάθε κράτους – μέλους καταγωγής .
Ειδικότερα, όπως σημειώνεται και στην αιτιολογική έκθεση του ως άνω νόμου, η ενσκύψασα τα τελευταία χρόνια και στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρηματοοικονομική κρίση, μεταξύ άλλων αποκάλυψε τις προφανείς αδυναμίες του μέχρι σήμερα ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, σχετικά με την λειτουργία και την διαφάνεια των χρηματοπιστωτικών αγορών, κατέδειξε δε και την ανάγκη για την ενίσχυση του πλαισίου για την ρύθμιση των αγορών χρηματοπιστωτικών μέσων, συμπεριλαμβανομένων και των εξωχρηματιστηριακών συναλλαγών (OTC) στις αγορές αυτές (γνωστές και ως συμβάσεις εξωχρηματιστηριακών παραγώγων), με σκοπό ασφαλώς την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών, την αντιμετώπιση των μη ρυθμιζόμενων τομέων και την διασφάλιση της εκχώρησης επαρκών εξουσιών στους εποπτικούς φορείς, για την σωστή και πλήρη εκπλήρωση των καθηκόντων τους .
Η ως άνω οδηγία (MiFID II), με την οποία αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα για συναλλαγές εκτός του χρηματιστηρίου και ειδικότερα μέσω των πολυμερών μηχανισμών διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) (multirateral facilities MTFs), των συστηματικών εσωτερικοποιητών (systematic internalisers), αλλά και των αμιγώς εξωχρηματιστηριακώς συναλλαγών (OTC), εισάγει επιπλέον και νέες απαιτήσεις, ως προς τον τρόπο παροχής των επενδυτικών υπηρεσιών και της λειτουργίας των ρυθμιζόμενων αγορών και των πολυμερών μηχανισμών διαπραγμάτευσης, προς διασφάλιση και εξυπηρέτηση των ως άνω δίκαιων σκοπών και αιτημάτων του σύγχρονου χρηματοπιστωτικού συστήματος .
Στα πλαίσια των πιο πάνω επιδιωκόμενων σκοπών, η Οδηγία υπάγει σε ρύθμιση και τομείς του αμιγώς εξωχρηματιστηριακού περιβάλλοντος, όπως ιδίως τις συμβάσεις παραγώγων, στις οποίες για πρώτη φορά περιλαμβάνει και τις συμβάσεις ενεργειακών παραγώγων, που προβλέπουν φυσική παράδοση, τις δομημένες καταθέσεις και άλλες συμβάσεις, υπάγοντας κατά τον τύπο την λειτουργία τους στον νέο τύπο του Μηχανισμού Οργανωμένης Διαπραγμάτευσης (ΜΟΔ), που αποτελεί κατά τους ορισμούς του νόμου (άρθρο 4), ένα πολυμερές σύστημα, που δεν είναι ρυθμιζόμενη αγορά, στο οποίο πλείονα συμφέροντα τρίτων, για αγορά και πώλήση ομολόγων, δομημένων χρηματιστηριακών προϊόντων, δικαιωμάτων εκπομπής και παραγώγων μέσων, μπορεί να αλληλεπιδρούν στο εσωτερικό του, κατά τρόπο που καταλήγει στην σύναψη σύμβασης. σύμφωνα με τον τίτλο Ι του νόμου ή της Οδηγίας 2014/65/ΕΕ .
Εξίσου σημαντικές ρυθμίσεις περιλαμβάνονται στο δεύτερο μέρος του ως άνω νόμου, που αφορούν την λειτουργία των Ανώνυμων Εταιρειών Επενδυτικής Διαμεσολάβησης (ΑΕΕΔ, άρθρο 87), σε εφαρμογή των προαιρετικών εξαιρέσεων του άρθρου 3 της MiFID II,, την προσωρινή αναστολή της άδειας λειτουργίας των ΑΕΕΔ (άρθρο 88), την προσωρινή αναστολή της άδειας λειτουργίας και την ειδική εκκαθάριση των Ανωνύμων Εταιρειών Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΑΕΠΕΥ, άρθρα 89 και 90 αντίστοιχα), την διαδικασία για την καταβολή ποσού σε πελάτη ΕΠΕΥ υπό εκκαθάριση (άρθρο 91), την παροχή υπηρεσιών από Α.Ε.Π.Ε.Υ. σε τρίτη χώρα (άρθρο 92), την διαδικασία πιστοποίησης στελεχών για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών (άρθρο 93), για τις οικονομικές καταστάσεις και τον τακτικό έλεγχο σε Α.Ε.Π.Ε.Υ.(άρθρο 94), για την διαδικασία μεταφοράς συμβάσεων παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (άρθρο 95), για την διαμεσολάβηση σε συμμετοχική χρηματοδότηση (άρθρο 96), καθώς και τις αναγκαίες μεταβατικές και τροποποιούμενες ή καταργούμενες διατάξεις της μέχρι σήμερα ισχύουσας νομοθεσίας (άρθρο 97) .
Στο τρίτο μέρος του νέου νόμου (άρθρα 100-103) θεσπίζονται διατάξεις για την εφαρμογή του Κανονισμού ΕΕ 2015/2365, με τον οποίο ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν την διαφάνεια των συναλλαγών χρηματοδότησης τίτλων και της επαναχρησιμοποίησης αυτών, ενώ τέλος, στο τέταρτο μέρος του νόμου (άρθρα 104-110), περιλαμβάνονται διατάξεις, που τροποποιούν την υφιστάμενη χρηματιστηριακή νομοθεσία.
Η θέσπιση ενός ισχυρού θεσμικού πλαισίου με αυστηρά κριτήρια, που ο νέος αυτός νόμος θέτει, τόσο για την σύσταση και λειτουργία των πάσης φύσεως εταιρειών επενδυτικής δραστηριότητας και παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, όσο και για τις διενεργούμενες από αυτές χρηματιστηριακές και εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές, καθώς και η θεσμοθέτηση νέων μηχανισμών για την διενέργεια εξωχρηματιστηριακών συναλλαγών, είναι βέβαιο ότι θα συμβάλει ασφαλώς στην εμπέδωση ενός αισθήματος ασφάλειας στους επενδυτές, αποτρέποντας συγχρόνως φαινόμενα εξαπάτησης ή παραπλάνησης του επενδυτικού κοινού, που είχαν παρατηρηθεί ευρέως τα τελευταία χρόνια .
Ολόκληρο το κείμενο του νέου Ν.4514/2018, καθώς και την αιτιολογική έκθεση αυτού μπορείτε να αναζητήσετε στην ιστοσελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου (www.et.gr) .